Το οκτάμηνο Ιανουαρίου- Αυγούστου γράφτηκαν στα μητρώα όλων των επιμελητηρίων της χώρας (συνολικά 59 επιμελητήρια) 33.000 νέες επιχειρήσεις, ενώ διαγράφηκαν 25.000. Το αντίστοιχο οκτάμηνο του 2008 οι εγγραφές είχαν ξεπεράσει τις 75.000 ενώ οι διαγραφές κυμάνθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα με φέτος. Η επιχειρηματικότητα στη χώρα μας βρίσκεται πλέον σε «ελεύθερη πτώση», καθώς μέσα σε μόλις ένα χρόνο οι ενάρξεις επιχειρήσεων εμφανίζονται μειωμένες κατά 50%. Παράγοντες, δε, της αγοράς υποστηρίζουν ότι η κατάσταση στην πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη, καθώς μεγάλος αριθμός νέων επιχειρήσεων οφείλουν τη λειτουργία τους στα προγράμματα επιχορήγησης νέων επαγγελματιών του ΟΑΕΔ, τα οποία φέτος έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με πέρσι. Απλούστατα, πρόκειται για επιχειρήσεις που ανοίγουν κάποιοι άνεργοι κάνοντας χρήση των επιδομάτων του ΟΑΕΔ, γιατί «δεν έχουν τίποτε καλύτερο να κάνουν» χρίζονται «επιχειρηματίες» με αρχικό κεφάλαιο λίγων δεκάδων χιλιάδων ευρώ.
«Τα προγράμματα επιχορήγησης νέων επαγγελματιών, τονίζει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Δ. Ασημακόπουλος, στην ουσία ενισχύουν την επιχειρηματικότητα ανάγκης και όχι ευκαιρίας, καθώς πολλοί άνεργοι προσφεύγουν σε αυτά λόγω της δυσκολίας εξεύρεσης εργασίας στην τρέχουσα δυσμενή οικονομική περίοδο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι έτσι ενισχύεται και η επιχειρηματικότητα».
Η επιχειρηματικότητα φέτος πραγματοποιεί «μία θεαματική βουτιά προς τον πάτο του βαρελιού», δηλώνουν χαρακτηριστικά στελέχη του χώρου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τις τελευταίες εβδομάδες τα συμπτώματα της κρίσης άρχισαν να γίνονται ιδιαίτερα εμφανή σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, με κορυφαίο παράδειγμα το «λουκέτο» των πέντε ασφαλιστικής εταιρειών, το οποίο βεβαίως οφείλεται σε αιτίες που εκτείνονται σε εποχές πολύ παλαιότερες από το τελευταίο κρίσιμο δωδεκάμηνο. Στον «χορό» έχουν μπει και άλλες μεγάλες επιχειρήσεις τόσο από τον χώρο της παραγωγής όσο και από τον τομέα των υπηρεσιών.
Ανησυχία
Όμως, οι τριγμοί είναι πολύ ισχυρότεροι στον αχανή χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τα στοιχεία των 59 επιμελητηρίων της χώρας είναι άκρως ανησυχητικά, ενώ το πραγματικό κλίμα που επικρατεί στην αγορά αποδίδεται με παραστατικό τρόπο από τις έρευνες του ΙΟΒΕ, που δείχνουν ότι οι Έλληνες καταναλωτές είναι οι πιο απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, με μοναδικές εξαιρέσεις τους Ούγγρους και τους Λετονούς.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία των 59 επιμελητηρίων, που επεξεργάστηκαν στελέχη της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και της ΕΣΕΕ:
Το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου γράφτηκαν στα μητρώα τους 33.000 επιχειρήσεις, έναντι 75.000 το αντίστοιχο οκτάμηνο του 2008. Δηλαδή, η μείωση είναι της τάξης του 50%.
Το ισοζύγιο εγγραφών – διαγραφών παραμένει θετικό, αλλά το «άνοιγμα της ψαλίδας» μειώθηκε στις 8.200 επιχειρήσεις από περίπου 50.000 που ήταν ένα χρόνο πριν. Δηλαδή, το θετικό ισοζύγιο μειώθηκε πάνω από 80%.
Οι εγγραφές και οι διαγραφές στα μητρώα των επιμελητηρίων, δεν απεικονίζουν οπωσδήποτε τον αριθμό των νέων επιχειρήσεων που ιδρύθηκαν ή τον ακριβή αριθμό των λουκέτων, διευκρινίζει ο Β. Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιά. Πολλές διαγραφές οφείλονται στις εκκαθαρίσεις ανενεργών επιχειρήσεων που έκαναν πρόσφατα τα Επιμελητήρια. Επίσης, αρκετές επιχειρήσεις διαγράφονται και ξαναγράφονται γιατί κάτι άλλαξε στη νομική μορφή, στην ιδιοκτησία τους, την έδρα κ.α.
Όμως, τονίζει ο κ. Κορκίδης, οι αριθμοί απεικονίζουν την άσχημη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην αγορά, καθώς η συρρίκνωση του θετικού ισοζυγίου εγγραφών – διαγραφών δείχνει πέρα από κάθε αμφισβήτηση τη μεγάλη κάμψη της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας.
Εγγραφές
«Η μείωση του λόγου εγγραφών προς τις διαγραφές είναι κάτι το απολύτως φυσικό, καθώς η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε περίοδο κρίσης. Από την άλλη, κάθε άλλο παρά θα πρέπει να μας καθησυχάζει το γεγονός ότι το ισοζύγιο παραμένει ακόμη θετικό, παρά τη συρρίκνωσή του. Σε περίπτωση που στο σύνολο της χώρας οι διαγραφές υπερβούν τις νέες εγγραφές, τότε δεν θα μιλάμε απλώς για ύφεση αλλά για πραγματική οικονομική κατάρρευση και έκρηξη του ποσοστού ανεργίας», τονίζει ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΒΕΕ, Ν. Σκορίνης.
Αν όμως στο σύνολο της χώρας το ισοζύγιο παραμένει έστω και «με το ζόρι» θετικό, δεν συμβαίνει το ίδιο σε τουλάχιστον δέκα περιφέρειες, όπου με βάση τις εκτιμήσεις του κ. Σκορίνη, οι κίνδυνοι «μιας πραγματικής οικονομικής κατάρρευσης» είναι πλέον κάτι παραπάνω από εμφανείς, αφού τα λουκέτα έχουν ξεπεράσει τις νέες εγγραφές.
Στις περιοχές αυτές περιλαμβάνονται οι χώροι ευθύνης ορισμένων από τα μεγαλύτερα επιμελητήρια της χώρας, όπως είναι το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, το Επαγγελματικό και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης κ.α. Συνολικά στις περιφέρειες αυτές οι διαγραφές είναι πάνω από 3.000 περισσότερες από τις εγγραφές.
Διαγραφές
Αλλά και στις περιοχές όπου οι εγγραφές εξακολουθούν να είναι περισσότερες από τις διαγραφές, η χειροτέρευση της εικόνας που παρουσιάζει η αγορά είναι ιδιαίτερα εμφανής. Για παράδειγμα, στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ) το οκτάμηνο έγιναν 651 εγγραφές και 515 διαγραφές, δηλαδή το ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 136 επιχειρήσεις. Πέρσι το ίδιο διάστημα είχαν γίνει 1.311 εγγραφές και 683 διαγραφές, δηλαδή το ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 628 επιχειρήσεις (η ψαλίδα έκλεισε περίπου κατά 80%).
Από την περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων του ΕΒΕΠ προκύπτει ότι στον Πειραιά το οκτάμηνο έβαλαν οριστικά λουκέτο 179 εμπορικές επιχειρήσεις – μέλη του Επιμελητηρίου, ενώ άνοιξαν μόνο 145 νέες. Από τις επιχειρήσεις που έκλεισαν, λέει ο Β. Κορκίδης, οι 120 είναι λιανικού εμπορίου σε κεντρικούς δρόμους του Πειραιά και των γύρω συνοικιών. Οι έμποροι, τονίζει ο Β. Κορκίδης, έχουν σήμερα τρία βασικά αιτήματα, με αποκλειστικό στόχο την επιβίωσή τους:
Να παγώσουν τα ενοίκια όσο διαρκεί η κρίση.
Να ελαστικοποιηθούν οι όροι χορήγησης νέων δανείων και πληρωμής των παλαιότερων.
Αμέσως μετά τις εκλογές να ενταθούν τα μέτρα ανακούφισης της αγοράς (Τειρεσίας, επιτάχυνση και μεγαλύτερη αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, ένα νέο ΤΕΜΠΜΕ κ.α.).
Πέντε προτεραιότητες θέτει το ΒΕΑ
Μιλώντας σε ειδική ανοικτή συνεδρίαση της διοίκησης του ΒΕΑ, παρουσία εκπροσώπων όλων των κομμάτων, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Π. Ραβάνης, τόνισε ότι σε μεσομακροπρόθεσμο επίπεδο θωρεί ότι «είναι αναπόδραστη ανάγκη η χώρα να ασχοληθεί με σοβαρότητα και συνέπεια» με μια σειρά κορυφαίων προτεραιοτήτων, όπως:
Αλλαγή νοοτροπίας και εκσυγχρονισμός του πολιτικού συστήματος.
Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης και των θεσμών, με τερματισμό των πελατειακών σχέσεων, του κομματισμού και της γραφειοκρατίας, μείωση της γραφειοκρατίας και διαφάνεια.
Εξυγίανση της δημοσιοοικονομικής εικόνας της χώρας με εκδημοκρατισμό του φορολογικού και ασφαλιστικού συστήματος.
Πραγματική ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Εκ βάθρων εκσυγχρονισμός της Παιδείας.
Κάτι παραπάνω από αναγκαία θεωρεί ο κ. Ραβάνης την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, με προτεραιότητα στην ουσιαστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω της ενίσχυσης της εγχώριας προστιθέμενης αξίας σε νέα καινοτόμα προϊόντα ένταση γνώσης, σε βάρος της συνεχώς ενισχυόμενης τα τελευταία χρόνια μεταπρατικής τάσης.
Χωρίς τη στροφή στον παραγωγικό τομέα της οικονομίας, δεν υπάρχει περίπτωση να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας, υπογραμμίζει και ο Δ. Ασημακόπουλος. Η συνεχής ενίσχυση του μεταπρατικού τομέα της οικονομίας οδηγεί τη χώρα όλο σε χαμηλότερα επίπεδα ανταγωνιστικότητας, μιας και το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να ενισχύουμε την ξένη βιομηχανία, αφού το 60%-70% των εμπορευμάτων που πωλούνται στην Ελλάδα είναι εισαγόμενα. Κατά το ΒΕΑ, τα άμεσα μέτρα θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, στη διατήρηση των θέσεων εργασίας και στην αύξηση του επιπέδου της ενεργού ζήτησης και της κατανάλωσης. «Η επίτευξη αυτών των άμεσων στόχων, τονίζει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, απαιτεί τη βέλτιστη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο, με άμεση επιδίωξη την αύξηση της ρευστότητας στην αγορά, η έλλειψη της οποίας αποδεικνύεται ως το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα».
Του Θανάση Ηλιοδρομίτη
Πηγή: www.imerisia.gr