Τις προτάσεις του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) για τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν σε εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και αφορούν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις κατέθεσε σήμερα ο Πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Βασίλης Θωμαΐδης σε επιστολή του στον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργο Αλογοσκούφη. Το πλήρες κείμενο της επιστολής του ΣΕΒΕ στον κ. Αλογοσκούφη έχει ως εξής:
« Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,
Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση που πλήττει το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, έχει επηρεάσει δραματικά ακόμη και τις δυναμικές αναδυόμενες οικονομίες, οι οποίες αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν για τη χώρα μας εξαγωγικούς προορισμούς–στόχους. Το ανησυχητικό, όμως, στοιχείο της εξελισσόμενης κατάστασης, το οποίο και μας προβληματίζει ιδιαίτερα ως Σύνδεσμο επιχειρηματιών και δη εξαγωγέων, είναι ότι η κρίση αυτή τη φορά έχει πολλές όψεις. Η κρίση φαίνεται να έχει βαθιές ρίζες, να έχει διάρκεια και να «χτυπάει» άμεσα στον πυρήνα των οικονομιών που είναι ο παραγωγικός ιστός τους.
Μετά και α): τη χθεσινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) ότι δεν θα υπάρξει ένα γενικευμένο, κλασσικό, σχέδιο αναθέρμανσης, αλλά θα εφαρμοσθούν οι διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας για χαλάρωσή του σε εξαιρετικά αρνητικές οικονομικές συγκυρίες και, επομένως, εναπόκειται στα διάφορα κράτη μέλη να λάβουν στοχευμένα, προσωρινά και συνεπή προς τις αρχές της επιχειρηματικότητας, μέτρα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, β) τη σημερινή απόφαση του ΕCOFIN για μη επεξεργασία ενός κοινού σχεδίου για την έξοδο από την οικονομική κρίση αλλά συντονισμό των εθνικών πολιτικών, ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), για την εξειδίκευση των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν σε εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, προτείνει τη συγκρότηση Ομάδας Διαβούλευσης, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, της Τράπεζας της Ελλάδος, της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, επιχειρηματικών φορέων και καταναλωτικών οργανώσεων.
Ως πρώτο βήμα αυτής της διαβούλευσης, ο ΣΕΒΕ προτείνει στο ΥΠΟΙΟ να προχωρήσει άμεσα σε μια ηλεκτρονική διαβούλευση σύντομης διάρκειας (πχ μιας εβδομάδας) μέσω της ιστοσελίδας του ΥΠΟΙΟ όπου τόσο οι φορείς, οι επαγγελματίες αλλά και οποιοσδήποτε πολίτης θα μπορεί να συνεισφέρει με ιδέες και προτάσεις.
Ο ΣΕΒΕ, διακρίνοντας τις άμεσες επιδράσεις της διεθνούς κρίσης στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, στην επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, στη διαθεσιμότητα κεφαλαίων για τις επιχειρήσεις, στην έντονη μείωση της κατανάλωσης και συνεπώς της παραγωγής, στην απασχόληση αλλά και στη δημιουργία ενός κλίματος αβεβαιότητας και απαισιοδοξίας, το οποίο πλήττει την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας της ελληνικής οικονομίας, καταθέτει δέσμη προτάσεων για τη λήψη μέτρων. Τα μέτρα αυτά πρέπει να στοχεύουν στη θωράκιση και στην ενίσχυση των ελληνικών επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι αυτές που θα πληγούν εντονότερα από τις παγκόσμιες διαστάσεις που λαμβάνει η οικονομική κρίση.
Επιγραμματικά, τα μέτρα που προτείνει ο ΣΕΒΕ για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών που δημιουργεί η υφιστάμενη οικονομική κατάσταση διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες:
1) Διασφάλιση της ρευστότητας των επιχειρήσεων με την παροχή εγγυήσεων από το δημόσιο
2) Μείωση του κόστους δανεισμού μέσω των επιτοκίων
3) Φορολογικές διευκολύνσεις, κατάργηση επιβαρύνσεων και μείωση των τελών
4) Επίσπευση των διαδικασιών εκταμίευσης επιχορηγήσεων και επίσπευση του ΕΣΠΑ 2007-2013
Πιο συγκεκριμένα, οι προτάσεις του ΣΕΒΕ αναλύονται στο παρακάτω σημείωμα.
Παρακαλούμε για την εξέταση των προτάσεών μας και προσδοκούμε σε μια συνεργασία στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής και, σε κάθε περίπτωση, χρήσιμης διαβούλευσης ώστε οι όποιες αποφάσεις να ανταποκρίνονται κατά το καλύτερο δυνατό στις ανάγκες των ελληνικών επιχειρήσεων.
Πρόταση 1. Διασφάλιση της ρευστότητας των επιχειρήσεων
Μείζον πρόβλημα αποτελεί η μειωμένη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Θα πρέπει να διασφαλιστεί η χορήγηση πιστώσεων από τις τράπεζες προς τις χιλιάδες επιχειρήσεις που ήδη αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη χρηματοδότηση της δράσης τους αλλά και να συγκρατηθεί το κόστος χρηματοδότησης.
Η διασφάλιση της ρευστότητας θα πρέπει να γίνει με την παροχή εγγυήσεων από το δημόσιο. Αυτό μπορεί να γίνει:
α) με την (εθελοντική) συμμετοχή των τραπεζών στο πακέτο ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η εφαρμογή του σχεδίου αυτού, που προβλέπει την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας μας με το ποσό των 28 δις. ευρώ, είναι μεν σημαντική, για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, διαφαίνεται όμως ότι δεν θα τύχει ευρείας αποδοχής από τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες που δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν χρήση αυτού του κονδυλίου.
β) με την αξιοποίηση των τραπεζών που βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο, ώστε να ξεκινήσουν άμεσα ένα πρόγραμμα στήριξης της ρευστότητας των επιχειρήσεων με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στη συνέχεια, για λόγους ανταγωνισμού, και όποιες άλλες τράπεζες το επιθυμούν.
Πλέον των παραπάνω, ο ΣΕΒΕ προτείνει και άλλους τρόπους με τους οποίους θα ενισχυθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων:
Δανειοδότηση επιχειρήσεων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου για κεφάλαια κίνησης μέσω του ΤΕΜΠΜΕ
Η ουσιαστική κατάργηση της Απόφ. 197/78 Νομ. Επιτροπής "Περί Ειδικών μέτρων χρηματοδοτήσεως της Βιοτεχνίας" 197/78 έχει κλείσει τη στρόφιγγα της δανειοδότησης για τις ΜΜΕ. Επομένως σημαντικό είναι να επαναπροσδιοριστεί και να διευρυνθεί ο ρόλος του Ταμείου Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ). Πιο συγκεκριμένα ο ΣΕΒΕ ζητά: α) αύξηση του κεφαλαίου του και του ποσοστού εγγύησης, β) πλήρη κάλυψη των κεφαλαίων κίνησης των επιχειρήσεων γ) απευθείας έγκριση από το ΤΕΜΠΜΕ των προτάσεων των υποψήφιων για δανειοδότηση επιχειρήσεων.
Εγγύηση του ελληνικού δημοσίου στην προεξόφληση από τράπεζες και εταιρίες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) απαιτήσεων εξαγωγικών επιχειρήσεων από πελάτες του εξωτερικού μέσα από την πλήρη αξιοποίηση και διεύρυνση του θεσμού του factoring ώστε, αφενός, να καλυφθούν όλοι οι πελάτες των εξαγωγικών επιχειρήσεων και για ολόκληρο το αιτούμενο ποσό και, αφετέρου, να δοθεί το 100% της απαίτησης και όχι ποσοστό αυτής, όπως δίνεται σήμερα. Επίσης σημαντική θα είναι και η κάλυψη όλων των χωρών με τις οποίες συναλλάσσονται οι Έλληνες εξαγωγείς.
Άμεση αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων δανειακών συμβάσεων, ώστε να υπάρξει ανακούφιση αποπληρωμής βραχυπρόθεσμων δόσεων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών και κεφαλαιοποίηση των τόκων, εφόσον διασφαλιστούν οι τράπεζες ως προς τις όποιες επιπτώσεις σε αυτές από μια τέτοια ενέργεια (κεφαλαιακή επάρκεια, κ.λ.π.)
Άλλα μέτρα που θα διευκολύνουν τη ρευστότητα των επιχειρήσεων:
Να επιταχυνθεί η αξιοποίηση του προγράμματος του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕΠ) για τις ΜΜΕ. Η ΕΤΕπ έχει ανακοινώσει σχέδιο στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τη χορήγηση δανείων συνολικού ύψους 30 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο σύνολο της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας Jeremie (Κοινοί Ευρωπαϊκοί Πόροι για τις Πολύ Μικρές και τις Μεσαίες Επιχειρήσεις). Τα 15 δισ. ευρώ θα διατεθούν τη χρονική περίοδο 2008-2009. Η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ στις μικρομεσαίες δεν γίνεται απευθείας αλλά μέσω της σύναψης συμφωνιών με εμπορικές τράπεζες με επιτόκιο χαμηλότερο της διατραπεζικής αγοράς, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στις τράπεζες να δανειοδοτήσουν τις τράπεζες με επιτόκια χαμηλότερα από το τρέχον στην αγορά. Το κόστος του δανεισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το χρηματοπιστωτικό σύστημα στη δύσκολη αυτή συγκυρία θα ήταν υψηλότερο εάν δεν υπήρχαν οι γραμμές χρηματοδότησης της ΕΤΕπ στις εμπορικές τράπεζες.
Να αυξηθούν περισσότερο οι πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που διατίθενται για την εκτέλεση έργων που χρηματοδοτούνται αμιγώς από εθνικούς πόρους
Πρόταση 2. Μείωση του κόστους δανεισμού μέσω των επιτοκίων
Μία άλλη μορφή ενίσχυσης είναι η αναβίωση της μεθόδου της επιδότησης του επιτοκίου των ΜΜΕ. Πιο συγκεκριμένα, ο ΣΕΒΕ προτείνει την επιδότηση του spread των επιτοκίων για ένα δημοσιονομικό έτος. Να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη αναφορικά με τα κόστη δανεισμού, σε επίπεδο Ευρωζώνης, οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες διαθέτουν τα υψηλότερα spread επιτοκίων, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας. Τονίζουμε ότι οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις υφίστανται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τις επιπτώσεις από τη διαφορά τραπεζικών επιτοκίων μεταξύ Ελλάδας και άλλων χωρών μελών της ΕΕ καθώς δραστηριοποιούνται σε αυτές και είναι εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό τους, με άνισους όρους σε σχέση με τους κοινοτικούς ανταγωνιστές τους.
Το μέτρο αυτό, θα κοστίσει στην ελληνική κυβέρνηση πολύ λιγότερο από τα 28 δις που έχει ήδη εξαγγείλει για ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας μέσω των τραπεζών.
Πρόταση 3. Φορολογικές διευκολύνσεις, κατάργηση επιβαρύνσεων και μείωση των τελών
Ακόμη ένα μέτρο ενίσχυσης των ελληνικών επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση της διεθνούς κρίσης, είναι οι φορολογικές διευκολύνσεις, η κατάργηση επιβαρύνσεων και η κατάργηση ή η μείωση των τελών που επιβαρύνουν επιπρόσθετα το κόστος παραγωγής και την ανταγωνιστικότητα τους.
Πιο συγκεκριμένα, αναγκαία κρίνεται η απευθείας επιστροφή του συνόλου (100%) του πιστωτικού υπολοίπου του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας στις εξαγωγικές επιχειρήσεις με διασφάλιση της επιστροφής του εντός του προβλεπόμενου στις ισχύουσες διατάξεις μήνα. Ιδιαίτερα εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η περαιτέρω απόσπαση κεφαλαίων κίνησης που δημιουργεί η καθυστέρηση της επιστροφής του ΦΠΑ, προκαλεί σημαντικές αλυσιδωτές παρενέργειες στις επιχειρήσεις, λειτουργεί αντιαναπτυξιακά και μειώνει σημαντικά τη ρευστότητα και την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και τη βιωσιμότητά τους. Να σημειωθεί, ότι οι επιχειρήσεις της Βορείου Ελλάδας, λόγω του έντονου εξαγωγικού χαρακτήρα τους, είναι αυτές, οι οποίες πλήττονται σε μεγαλύτερη κλίμακα σε εθνικό επίπεδο.
Επίσης ο ΣΕΒΕ ζητά την κατάργηση της εισφοράς 0.6% του Ν. 128/75 για τα δάνεια εξαγωγικών επιχειρήσεων που συνεχίζει να τις επιβαρύνει (ανάλογη κατάργηση είχε γίνει για τον Ειδικό Φόρο Τραπεζικών Εργασιών) με επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους.
Επιπλέον, ο ΣΕΒΕ ζητά την άμεση κατάργηση της διάταξης του άρθρου 11 του Ν. 3634/08 με το οποίο φορολογήθηκαν για πρώτη φορά τα ιδιοχρησιμοποιούμενα κτίσματα των επιχειρήσεων με 1‰ της αντικειμενικής τους αξίας και ιδίως της ρύθμισης ότι το τέλος που αναλογεί στη συνολική αξία των κτισμάτων που υπόκεινται στη φορολογία, δεν μπορεί να είναι μικρότερο από ένα (1) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με εξαίρεση τα ημιτελή κτίσματα. Στις δύσκολες μέρες τις οποίες βιώνει το ελληνικό επιχειρείν, η ρύθμιση αυτή κρίνεται εξαιρετικά επιβαρυντική για τις επιχειρήσεις, μειώνοντας ακόμη περισσότερο, τα ήδη περιορισμένα κεφάλαια που διαθέτουν.
Πρόταση 4. Επίσπευση των διαδικασιών εκταμιεύσεων επιχορηγήσεων και επίσπευση του ΕΣΠΑ 2007-2013
Ο ΣΕΒΕ ζητά την επιτάχυνση των διαδικασιών εκταμιεύσεων επιχορηγήσεων εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων στο πλαίσιο υλοποίησής τους από τις επιχειρήσεις
Η ανάληψη πρωτοβουλιών από την κυβέρνηση για επιτάχυνση των διαδικασιών προκήρυξης των πρώτων προγραμμάτων ενίσχυσης των ΜΜΕ μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς – ΕΣΠΑ 2007-2013 κρίνεται άμεση. Είναι γεγονός ότι το ΕΣΠΑ 2007-2013 αποτελεί μία κρίσιμη ευκαιρία για την υλοποίηση των απαιτούμενων δράσεων, με στόχευση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ. Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί σε προγράμματα και δράσεις για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Τέλος, ο ΣΕΒΕ προτείνει:
Οικονομική ενίσχυση υπό τη μορφή ομολογιακού δανείου στο Ταμείο Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ), ώστε να στηρίζει τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων μέσω επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capitals). Προτείνουμε, ανάλογα με την επιθυμία και την δυνατότητα της ιδιοκτησίας της επιχείρησης, το επενδυόμενο κεφάλαιο, είτε να επιστρέφεται με την μορφή έντοκης επαναγοράς των ιδίων μετοχών, είτε να κεφαλαιοποιείται προς όφελος του ΤΑΝΕΟ/ Επενδυτικού συνεργάτη.
Πηγή: ΣΕΒΕ