Στα πρόθυρα της νευρικής κρίσης είναι οι έμποροι τις τελευταίες εβδομάδες, αφού η αγορά της λιανικής παρουσιάζει διακυμάνσεις που προσομοιάζουν με εκείνες των δεικτών στις διεθνείς χρηματαγορές. Οπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, η μείωση των πωλήσεων άγγιξε ακόμη και το 10% κατά το πρώτο 20ήμερο του Σεπτεμβρίου, για να ισοφαρίσει ωστόσο τις απώλειες στο τέλος του μήνα, οπότε η αλλαγή του καιρού τόνωσε για λίγο το αγοραστικό ενδιαφέρον. Το μοτίβο αυτό συνεχίστηκε και κατά τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου, ωστόσο οι προβλέψεις για την εξέλιξη της κατανάλωσης είναι το λιγότερο επισφαλείς, με δεδομένο τον βομβαρδισμό των καταναλωτών με αρνητικές ειδήσεις και την γενικευμένη αβεβαιότητα για την αντοχή του διεθνούς οικονομικού συστήματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η μεικτή εικόνα ακολουθεί μια αρνητική περίοδο, εκείνη των θερινών εκπτώσεων, οι οποίες δεν απέφεραν τα αναμενόμενα. Η δυσμενής εικόνα του λιανικού εμπορίου φάνηκε και από τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, όπου για τον Ιούλιο του 2008, η μείωση του όγκου πωλήσεων σε ένδυση/υπόδηση ανήλθε σε -1,4%, συγκριτικά με πέρυσι, ενώ είχε προηγηθεί ο Ιούνιος με μείωση της τάξεως του -3,29% για την ένδυση/υπόδηση και -3,41% για τα πολυκαταστήματα. Η κατάσταση στην αγορά είναι τέτοια που ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικών Πωλήσεων Ελλάδας (ΣΕΛΠΕ) ζητά από την κυβέρνηση να προχωρήσει στην διά νόμου εγγύηση του συνόλου των καταθέσεων των Ελλήνων πολιτών, προκειμένου όπως σημειώνει, «να αντιστρέψει την αρνητική καταναλωτική ψυχολογία και να οδηγήσει σε ομαλή ανάκαμψη την αγορά, η οποία βρίσκεται σε διαρκή πτώση». Ο ΣΕΛΠΕ επισημαίνει ότι το τραπεζικό σύστημα είναι απολύτως ασφαλές και υπογραμμίζει ότι η εγγύηση κρίνεται αναγκαία για την αντιστροφή του κλίματος, αφού εκτιμάται ότι η πτώση θα διευρύνεται όσο συνεχίζεται το κακό ψυχολογικό κλίμα.
Αναδιάταξη δυνάμεων
Εχει ενδιαφέρον ωστόσο το γεγονός ότι ο καταιγισμός αυτών των αρνητικών ειδήσεων συμβαίνει σε μία περίοδο κατά την οποία πραγματοποιούνται σημαντικές αλλαγές στην αγορά της λιανικής. Πολλαπλασιάζεται ο αριθμός των ξένων εταιρειών που εισέρχονται στη χώρα μας, καθιστώντας αναπόφευκτη την αναδιανομή της εγχώριας πίτας της λιανικής, εις βάρος των μικρών, μεμονωμένων επιχειρήσεων και προς όφελος των οργανωμένων αλυσίδων αλλά και των νέων εμπορικών προορισμών, όπως είναι τα πολυκαταστήματα και τα εμπορικά κέντρα. Παράλληλα, ελληνικές επιχειρήσεις με υγιή χρηματοοικονομική βάση επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους εκτός ελληνικών συνόρων, υλοποιώντας επενδυτικά προγράμματα που είχαν προ καιρού δρομολογηθεί, επιλέγοντας μάλιστα αυτή την στρατηγική προκειμένου να αντιπαρέλθουν τη στασιμότητα στην εγχώρια αγορά. Τα παραδείγματα είναι πολλά, θα έλεγε κανείς, για την τρέχουσα αρνητική συγκυρία. Ο όμιλος Jumbo άνοιξε νωρίτερα από το αναμενόμενο τρία καταστήματα σε Ελλάδα και Βουλγαρία, προσδοκώντας να εισπράξει σημαντικά οφέλη τους επόμενους μήνες, ενώ την εβδομάδα που πέρασε, ο όμιλος της Sprider Stores εγκαινίασε ένα ακόμη κατάστημα στη Ρουμανία – το 10ο στην αγορά αυτή και το 25ο σημείο το τρέχον έτος! Ακόμη, ο όμιλος της Elmec Sport προχώρησε πρόσφατα στη σύσταση θυγατρικής στη Μολδαβία, και στον σχεδιασμό του περιλαμβάνεται το άνοιγμα τουλάχιστον τριών σημείων εκεί, ενώ η εταιρεία Βάρδας, πέρα από την ομώνυμη αλυσίδα καταστημάτων, επενδύει και στην αγορά των ακινήτων, προχωρώντας σε αγορά οικοπέδου στην Πολωνία, για τη δημιουργία εμπορικού κέντρου. Περαιτέρω, η BSB Fashion, μεταξύ άλλων, εισέρχεται στο τέλος του Οκτωβρίου στην απαιτητική βρετανική αγορά και μέχρι το τέλος του 2009 θα εγκαινιάσει πέντε καταστήματα στη Ρωσία.
Οξύνεται ο ανταγωνισμός παρά την κρίση
Από την άλλη πλευρά, είναι πολλές οι νέες εταιρείες που εμφανίζονται για πρώτη φορά φέτος στην ελληνική αγορά, αφού πολλαπλασιάζονται οι νέοι εμπορικοί προορισμοί, εντός κι εκτός Αθηνών. Ηδη ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τα δύο πρώτα καταστήματα της αμερικανικής φίρμας Gap, από τον όμιλο Μαρινόπουλου, και εξετάζεται το άνοιγμα επίσης καταστημάτων με το σήμα Banana Republic, που ανήκει στον ίδιο όμιλο. Στον τελικό σχεδιασμό του ομίλου Μαρινόπουλου περιλαμβάνεται το άνοιγμα συνολικά 50 καταστημάτων Gap, σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία. Η ΕΛΒΕ Ενδυμάτων αναπτύσσει την γαλλική φίρμα Cache-Cache, καθώς και την ιταλική αλυσίδα Tezenis, ενώ ο όμιλος της Inditex (Zara) αναπτύσσει φέτος ακόμη ένα σήμα στη χώρα μας (το 8ο), την αλυσίδα υπόδησης/αξεσουάρ Uterque. Στην κατηγορία της πολυτελούς ένδυσης, το νέο εμπορικό κέντρο Golden Hall που ανοίγει τον επόμενο μήνα στο Μαρούσι, προσελκύει σημαντικά ονόματα όπως η αμερικανική φίρμα ανδρικών ενδυμάτων Brooks Brothers, που έρχεται στην Ελλάδα από την εταιρεία L.T. Apparel, και η ιταλική φίρμα Canalli, από την Βάρδας. Επιπλέον, τρεις κορυφαίοι οίκοι μόδας έρχονται στην Αθήνα από την εταιρεία Rossi Α.Ε., οι οίκοι πολυτελών ενδυμάτων Bottega Veneta και Lanvin, καθώς και υποδημάτων Manolo Blahnik, ενώ υπάρχουν πληροφορίες επίσης για το άνοιγμα καταστήματος του ιταλικού οίκου Prada, στο κέντρο της Αθήνας.
Της Μαιρης Λεμπεση
Πηγή: news.kathimerini.gr