Σε συνέντευξη τύπου που παρέθεσαν σήμερα, Πέμπτη, 30.10.08, από κοινού ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος-ΣΕΒΕ με την ΠΑΣΕΓΕΣ παρουσιάστηκε η εξαγωγική πορεία του κλάδου των αγροτικών προϊόντων για την πενταετία 2003-2007. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν βασίστηκαν στη σχετική μελέτη που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών-ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ.
Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, κ. Θωμαΐδης, αναφέρθηκε στη σημαντική συνεισφορά του αγροτικού κλάδου στις ελληνικές εξαγωγές, καθώς για το 2007 αποτελεί το 17,8% του συνολικού εξαγωγικού όγκου της χώρας. Είναι γεγονός ότι ο κλάδος των αγροτικών παραδοσιακά αποτελούσε κλάδο αιχμής για την ελληνική οικονομία, ωστόσο τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δεν είναι το ίδιο ενθαρρυντικά. Πιο συγκεκριμένα, το 2007 οι αγροτικές εξαγωγές παρουσίασαν μηδενική αύξηση, ενώ αντίθετα το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκαν για το ίδιο έτος κατά 3%. Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων στην πενταετία 2003-2007 δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν σε αξία το φράγμα των 3 δις. Ευρώ. Είναι γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων δεν ακολουθούν την αυξητική τάση που παρουσιάζει ένα μεγάλο ποσοστό των ευρωπαϊκών οικονομιών στον αγροτικό κλάδο. Ενδεικτικά, για την πενταετία 2003-2007, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της Πολωνίας «έτρεξαν» με μέσο ετήσιο ρυθμό 36,7%, της Τσεχίας με 36,2%, της Λιθουανίας άνω του 50% και της Σλοβακίας σχεδόν 40%.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ αναφέρθηκε στις έντονες διακυμάνσεις που καταγράφονται στο ποσοστό που καταλαμβάνουν οι αγροτικές εξαγωγές στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών, ενώ έδωσε έμφαση στη σημαντική μείωση που εμφανίζει το ποσοστό αυτό, κατά 2,4 ποσοστιαίες μονάδες, από το 2003. Καθ’ όλη την πενταετία οι εισαγωγές αγροτικών αυξάνονται σταδιακά με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,6% ενώ σε όγκο είναι περίπου διπλάσιες από τις εξαγωγές. Αυτή η τάση δημιουργεί μόνιμο και ταυτόχρονα αυξανόμενο έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου, με μέσο ετήσιο ρυθμό 9,4%.
Αναφορικά με τους δημοφιλέστερους προορισμούς των ελληνικών αγροτικών εξαγωγών, ποσοστό 16,7% απευθύνεται στην αγορά της Γερμανίας, 13,8% στην Ιταλία και 7,5% στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ακόμα, σε πέμπτο δημοφιλέστερο προορισμό αγροτικών εξαγωγών αναδεικνύεται η Κύπρος, η οποία μέσα στην πενταετία 2003-2007 υπερδιπλασίασε τον όγκο των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων από την Ελλάδα. Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών εξαγώγιμων αγροτικών προϊόντων προορίζεται για τις χώρες της Ε.Ε., με ποσοστό 72% για το 2007.
Με ειδική αναφορά, ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ, αναφέρθηκε στην εξαγωγική δραστηριότητα των αναδυόμενων αγορών της Ρωσίας και της Κίνας, καθώς και στη δυναμική αγορά των ΗΠΑ. Οι συγκεκριμένες αγορές-στόχοι, παρόλο που συμμετέχουν με μικρά μερίδια στις αγροτικές εξαγωγές της χώρας μας, εμφανίζουν σημαντικές ευκαιρίες και ιδιαίτερη δυναμική για περαιτέρω διείσδυση. Πιο συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ ενώ είναι ο 4ος σημαντικότερος εξαγωγικός εταίρος των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, κατέχουν μερίδιο 6,3%, η Ρωσία ενώ αποτελεί τον 8ο εξαγωγικό εταίρο συνεισφέρει με μερίδιο 3%, ενώ τέλος οι εξαγωγές αγροτικών προς την Κίνα το 2007 μόλις που ξεπέρασαν τα 5 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, ο κ. Θωμαΐδης παρέθεσε στοιχεία για την κλαδική διάρθρωση των αγροτικών εξαγωγών. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι κυριότερος εξαγωγικός αγροτικός κλάδος καθ’ όλη την πενταετία παραμένουν τα παρασκευάσματα φρούτων και λαχανικών, συνεισφέροντας με 23,1% το 2007. Δεύτερος σημαντικότερος εξαγωγικός κλάδος για το ίδιο έτος, είναι αυτός των νωπών καρπών και φρούτων, ενώ ακολουθεί ο κλάδος των λιπών και ελαίων. Την πρώτη εξαγωγική πεντάδα αγροτικών κλάδων συμπληρώνουν τα καπνά και τα γαλακτοκομικά. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι για τους παραπάνω κλάδους και από το 2003, μείωση της συνεισφοράς τους στις αγροτικές εξαγωγές παρουσιάζουν οι κλάδοι των νωπών καρπών και φρούτων, λιπών και ελαίων και των καπνών.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ ακόμα παρέθεσε στοιχεία των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων ανά περιφέρεια. Ενδεικτικά αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας, της Αττικής και της Πελοποννήσου αντιπροσωπεύουν το 70% του συνολικού εξωτερικού εμπορίου αγροτικών προϊόντων της χώρας. Αναλυτικότερα, πρώτη εξαγωγική αγροτική περιφέρεια για το 2007 είναι η Κεντρική Μακεδονία, με μερίδιο 35,9% επί του συνόλου των ελληνικών αγροτικών εξαγωγών, ενώ ακολουθούν η Αττική και η Πελοπόννησος, με μερίδια 20,3% και 12,4% αντίστοιχα. Στην πενταετία 2003-2007, οι περιφέρειες της Δυτικής Μακεδονίας, της Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας και της Κρήτης βελτίωσαν τη θέση τους, υποδεικνύοντας ότι ακόμα και σε περιφέρειες με χαμηλή συνεισφορά στο σύνολο των ελληνικών αγροτικών εξαγωγών υπάρχει δυναμική και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση.
Βασικός στόχος για τον ΣΕΒΕ είναι η συνεργασία με την ΠΑΣΕΓΕΣ για τη χάραξη μιας από κοινού στρατηγικής, με γνώμονα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας αλλά και της εξωστρέφειας του αγροτικού κλάδου. Κεντρικοί πυλώνες για τη στήριξη αυτής της στρατηγικής είναι η στόχευση σε νέες, δυναμικές αγορές και η κατεύθυνση της παραγωγής σε εναλλακτικά, καινοτόμα και σαφώς πιο ανταγωνιστικά αγροτικά προϊόντα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Θωμαΐδης κατέθεσε τις παρακάτω προτάσεις:
1. Δημιουργία παρατηρητηρίου εξαγωγιμότητας αγροτικών προϊόντων: Δημιουργία παρατηρητηρίου αγροτικής ανάπτυξης, το οποίο θα αποτελεί ένα μηχανισμό συστηματικής καταγραφής της εξαγωγικής δραστηριότητας των αγροτικών προϊόντων και ουσιαστικά θα βοηθάει στον εντοπισμό των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων ανά αγροτική περιοχή.
2. Χρηματοδότηση και ενίσχυση των αγροτών: Χρηματοδότηση και ενίσχυση των αγροτών μέσω αναπτυξιακών κινήτρων με σκοπό την εισαγωγή σύγχρονων μεθόδων παραγωγής, δομών τυποποίησης και πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων και υποκίνηση για την συνένωση των μικρών κλήρων. Επίσης, απαιτείται η απλοποίηση και η επίσπευση των διαδικασιών των επιδοτήσεων.
3. Υλοποίηση Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Regional Marketing: Ανάπτυξη και προώθηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων σε επίπεδο περιφέρειας και γεωργικού προϊόντος στο πλαίσιο της ισόρροπης ανάπτυξης του πρωτογενή τομέα.
4. Τυποποίηση και Πιστοποίηση της ποιότητας: Ανάδειξη της έννοιας της ποιότητας, της τυποποίησης-πιστοποίησης, καθώς αποτελούν ουσιαστική προϋπόθεση εισόδου των ελληνικών αγροτικών προϊόντων στις ξένες αγορές. Υιοθέτηση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού προτύπου για τα αγροτικά προϊόντα, το οποίο θα είναι αποδεκτό από το σύνολο των τρίτων χωρών.
5. Βιώσιμη ανάπτυξη: Υλοποίηση δράσεων με γνώμονα την ορθολογική και ελεγχόμενη αξιοποίηση του φυσικού πλούτου και την επίτευξη της διάρκειας στην παραγωγή.
6. Νέες, εναλλακτικές μορφές καλλιέργειας: Υποκατάσταση των υφιστάμενων καλλιεργειών με νέες, καινοτόμες καλλιέργειες, τα παράγωγα των οποίων θα αποδώσουν σαφώς πιο ανταγωνιστικά από τα παραδοσιακά, αγροτικά προϊόντα.
7. Έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό: Προσέλκυση νέων αγροτών, με γνώσεις και καινοτόμες ιδέες για την ποιοτική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου
Εν συνεχεία, ο Γενικός Γραμματέας της ΠΑΣΕΓΕΣ, κ. Αχιλλέας Καραγκιοζόπουλος εξέφρασε την ανησυχία του για τα ολοένα και αυξανόμενα προβλήματα που αντιμετωπίζει το τελευταίο χρονικό διάστημα ο αγροτικός κλάδος. Ο κ. Καραγκιοζόπουλος, επεσήμανε την ανάγκη για τη λήψη γενναίων μέτρων στήριξης των οικονομικά ασθενέστερων, μέσω παρεμβάσεων για τη μείωση του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα, τη σημαντική αύξηση των επενδύσεων στο γεωργικό τομέα και την απρόσκοπτη χρηματοδότηση του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, που έχει μείνει αρκετά πίσω στη υλοποίησή του.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Καραγκιοζόπουλος, κατέθεσε δέσμη συγκεκριμένων προτάσεων.
1. Πάγωμα των οφειλών των Συνεταιριστικών Οργανώσεων και όλων των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τουλάχιστον μία τριετία, καθώς η εγγυοδοσία των 28 δις ευρώ προς τις τράπεζες χωρίς την κυκλοφορία του χρήματος δεν έχει κανένα νόημα.
2. Αναπροσαρμογή του Προϋπολογισμού με γενναία αύξηση του κονδυλίου για το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων. Το ΠΔΕ του αγροτικού τομέα χρειάζεται γενναία αύξηση, γιατί οι ανάγκες επενδύσεων είναι τεράστιες. Πιο συγκεκριμένα, για τις δαπάνες του ΠΔΕ στον αγροτικό τομέα παρατηρείται μια μείωση από 379 εκ. € το 2008 σε 313 εκατ. € το 2009, μείωση της τάξης του 17,4%.
3. Αύξηση και ορθολογική επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου στους αγρότες με βάση τα πραγματικά στοιχεία, καθώς το ποσό που πιστώθηκαν φέτος οι αγρότες ανήλθε σε 116 εκατ. €, έναντι 229 εκατ. € που είχε εκτιμήσει η ΠΑΣΕΓΕΣ. Εναλλακτικά μπορεί να εξεταστεί αύξηση της επιστροφής ΕΦΚ με συντελεστή 4% επί ακαθάριστων εσόδων, με επιπλέον κόστος 44 εκατ. €.
4. Αναπροσαρμογή του συντελεστή επιστροφής ΦΠΑ στους αγρότες με ενιαίο συντελεστή 12% τουλάχιστον, για όλους τους κλάδους της φυτικής και ζωικής παραγωγής.
Πληροφορίες: Τάνια Ζιάκα, tz@seve.gr
Αυτό το δελτίο τύπου βρίσκεται στο www.seve.gr
Πηγή: ΣΕΒΕ