Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση πριν λίγη ώρα το σχέδιο νόμου από το Υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής»
Με το άρθρο 13 αυτού εισάγεται το πολυσυζητημένο σύστημα της τεκμαρτής φορολόγησης για τους ελεύθερους επαγγελματίες:
Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α΄ 167) προστίθεται άρθρο 28Α ως εξής:
«Άρθρο 28Α
Ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος από την άσκηση ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας
1. Για τους ασκούντες ατομική επιχείρηση της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251) το ετήσιο ελάχιστο κέρδος από την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας τεκμαίρεται ότι δεν υπολείπεται του ποσού που προσδιορίζεται σύμφωνα με το παρόν.
2. Ως ελάχιστο ετήσιο κέρδος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας τεκμαίρεται ποσό μέχρι πενήντα χιλιάδες ευρώ (50.000 €) που προκύπτει από το άθροισμα των παρακάτω:
α) ποσού μέχρι τις τριάντα χιλιάδες ευρώ (30.000 €) που αντιστοιχεί στο μεγαλύτερο εκ των εξής:
αα) του ετήσιου ποσού του μικτού κατώτατου μισθού των άρθρων 134 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α’ 222) και 103 του ν. 4172/2013, όπως ισχύει κατά την τελευταία ημέρα του αντίστοιχου φορολογικού έτους, προσαυξανόμενου κατά δέκα τοις εκατό (10 %) για τα τρία (3) έτη που έπονται της δεύτερης τριετίας από τη δήλωση έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας, επιπλέον δέκα τοις εκατό (10%), επί του ποσού της τρίτης τριετίας για τα τρία (3) έτη που έπονται της δεύτερης τριετίας και επιπλέον δέκα τοις εκατό (10%), επί του ποσού της τέταρτης τριετίας για τα επόμενα έτη ή
αβ) του ποσού που αντιστοιχεί στις μικτές αποδοχές του υψηλότερα αμειβόμενου υπαλλήλου που απασχολείται από τον υπόχρεο της παρ. 1, αναγόμενες σε ετήσια αμοιβή για πλήρη απασχόληση, πλέον
β) ποσού, έως δεκαπέντε χιλιάδες ευρώ (15.000 €), που ισούται με το δέκα τοις εκατό (10%) του ετήσιου κόστους που καταβάλλει ο υπόχρεος της παρ. 1 για τη μισθοδοσία του προσωπικού που απασχολεί, πλέον
γ) ποσοστού του ποσού της περ. α), το οποίο ανέρχεται σε:
γα) τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) του ποσού της περ. α) για υπόχρεους της παρ. 1, των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τον μέσο όρο του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) της περ. ιστ) της παρ. 1 του άρθρου 16 και της παρ. 4 του άρθρου 57 του ν. 4919/2022 (Α’ 71), στον οποίο πραγματοποιεί τα υψηλότερα έσοδα,
γβ) εβδομήντα τοις εκατό (70%) του ποσού της περ. α) για υπόχρεους της παρ. 1, των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει το εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%) του μέσου όρου του ετήσιου κύκλου εργασιών του Κ.Α.Δ., στον οποίο πραγματοποιεί τα υψηλότερα έσοδα,
γγ) εκατό τοις εκατό (100%) του ποσού της περ. α) για υπόχρεους της παρ. 1, των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει το διπλάσιο του μέσου όρου του ετήσιου κύκλου εργασιών του Κ.Α.Δ., στον οποίο πραγματοποιεί τα υψηλότερα έσοδα.
Η προσαύξηση της περ. γ) δεν υπολογίζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ ή
β) όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τους τριάντα (30).
Για την εφαρμογή της περ. γ) λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου ΚΑΔ σε δεύτερο βαθμό του προηγούμενου φορολογικού έτους, που αφορά στους υπόχρεους της παρ. 1, όπως αυτός αναρτάται στον ιστότοπο της Α.Α.Δ.Ε. εντός διμήνου από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του άρθρου 67 εκάστου έτους. Για τον προσδιορισμού του μέσου όρου του προηγούμενου εδαφίου δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιτηδευματίες με μηδενικό κύκλο εργασιών.
3. Το ελάχιστο ετήσιο κέρδος, που προσδιορίζεται βάσει της παρ. 2, μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από τα πραγματικά δηλωθέντα κέρδη αυτού, εφόσον αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Τέτοια περιστατικά συντρέχουν ιδίως στο πρόσωπο των υπόχρεων, οι οποίοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) βρίσκονται σε αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία,
ε) έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,
στ) τελούν υπό ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους,
ζ) τελούν υπό απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον,
η) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανωτέρας βίας δεν ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Για την εφαρμογή της παρούσας, ο φορολογούμενος προσκομίζει τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του. Δεν συνιστούν και δεν αποδεικνύουν τέτοιους λόγους μόνες οι εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, αρχεία και στοιχεία του φορολογουμένου. Η Φορολογική Διοίκηση ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα το ελάχιστο ετήσιο κέρδος, στο οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία.
4. Το ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος που προσδιορίζεται με το παρόν και τα άρθρα 28Β έως 28Δ εξομοιώνεται με το πραγματικό δηλούμενο εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
5. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μετά από εισήγηση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζονται η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρ. 3.»
Με το άρθρο 11, ρυθμίζεται η μεταφορά ζημιών από την επιχειρηματική δραστηριότητα στην περίπτωση προσδιορισμού ελάχιστου τεκμαιρόμενου κέρδους σύμφωνα με το νέο σύστημα και προστίθεται παράγραφος 6 στο άρθρο 27 του ΚΦΕ:
Στο άρθρο 27 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), περί μεταφοράς ζημιών, προστίθεται παρ. 6, ως εξής:
«6. Η παρ. 1 δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση προσδιορισμού ελάχιστου τεκμαιρόμενου κέρδους των άρθρων 28Α έως 28Δ».
Με το άρθρο 16, ρυθμίζεται η φορολογική μεταχείριση της διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας για την εφαρμογή του νέου συστήματος με την προσθήκη νέου άρθρου 28Δ στον ΚΦΕ:
Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) προστίθεται άρθρο 28Δ ως εξής:
«Άρθρο 28Δ
Διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας
Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 28Α προέβησαν σε διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της προσαύξησης της υποπερ. αα) της περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 28Α και για τα χρονικά διαστήματα της παρ. 1 του άρθρου 28Γ.».
Με το άρθρο 18, προστίθεται στον ΚΦΕ μεταβατική διάταξη για προκαταβολή φόρου σε περίπτωση τεκμαρτού προσδιορισμού κέρδους:
Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167) προστίθεται άρθρο 28ΣΤ ως εξής:
«Άρθρο 28ΣΤ
Προκαταβολή φόρου
Αν τα κέρδη από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας φορολογικού έτους 2023 προσδιορίζονται σύμφωνα με τα άρθρα 28Α έως 28Δ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), το ποσό προκαταβολής φόρου του άρθρου 69 επί του ποσού, κατά το οποίο το τεκμαρτώς προσδιορισθέν κέρδος υπερβαίνει το δηλωθέν, μειώνεται για το έτος 2024 κατά το ήμισυ.»
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 49 του προτεινόμενου νομοσχεδίου, τα παραπάνω άρθρα ισχύουν από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ας δούμε τι αναφέρει η Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης για τα νέα αυτά άρθρα του ΚΦΕ:
Άρθρο 11: Ρυθμίζεται το ζήτημα της μεταφοράς ζημιών από την επιχειρηματική δραστηριότητα στην περίπτωση προσδιορισμού ελάχιστου τεκμαιρόμενου κέρδους του άρθρου 13 του αξιολογούμενου σχεδίου νόμου.
Άρθρο 13: Καθιερώνεται ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ελεύθερος επαγγελματίας ή επιτηδευματίας τεκμαίρεται ότι αποκερδαίνει από τη δραστηριότητά του ποσό τουλάχιστον αντίστοιχο με τον κατώτατο μισθό ή, εάν απασχολεί ένα ή περισσότερους υπαλλήλους, με τον μισθό του υπαλλήλου του που αμείβεται υψηλότερα, αναγόμενο σε ετήσια βάση. Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 10% μετά την πρώτη εξαετία της επαγγελματικής δραστηριότητας, επιπλέον 10% μετά την πάροδο μιας τριετίας και επιπλέον 10% μετά την πάροδο και δεύτερης τριετίας μετά την πρώτη εξαετία. Επιπλέον, τεκμαίρεται ότι το κέρδος του περιλαμβάνει και ένα ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) επί του εργατικού κόστους, μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ, ενώ το τεκμήριο προσαυξάνεται και με βάση τον κύκλο εργασιών που πραγματοποιεί ο ελεύθερος επαγγελματίας σε σχέση με τον μέσο όρο του κύκλου εργασιών του ίδιου (δευτεροβάθμιου) Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας: αν ο κύκλος εργασιών είναι ίσος με τον μέσο όρο του κύκλου εργασιών του Κ.Α.Δ., το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό αυξάνεται κατά 35%, αν υπερβαίνει τον μέσο όρο κατά 50% τότε η προσαύξηση ανέρχεται σε 70% και, αν είναι διπλάσιος από τον μέσο όρο, τότε το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό διπλασιάζεται. Το σύνολο του τεκμηρίου δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000 €) ετησίως. Ο προσδιορισμός αυτός είναι μαχητός και ο φορολογούμενος μπορεί να αποδείξει ότι το πραγματικό του εισόδημα είναι χαμηλότερο από το μαχητό, αν αποδείξει περιστατικά που οδηγούν στο συμπέρασμα αυτό, όπως στρατιωτική θητεία, φυλακή, νοσηλεία, εγκυμοσύνη και λοχεία, φυσικές καταστροφές, ανάκληση άδειας, απαγόρευση λειτουργίας και άλλους λόγους ανωτέρας βίας.
Άρθρο 16: Ρυθμίζεται η φορολογική μεταχείριση της διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας για την εφαρμογή του άρθρου 13 του αξιολογούμενου σχεδίου νόμου.
Άρθρο 18: Θεσπίζεται μεταβατική διάταξη που ορίζει ότι σε περίπτωση που τα κέρδη από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας του φορολογικού έτους 2023 προσδιορίζονται σύμφωνα με τα άρθρα 13-16 του αξιολογούμενου σχεδίου νόμου, το ποσό προκαταβολής φόρου του άρθρου 69 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167, Κ.Φ.Ε.) μειώνεται για το έτος 2024 κατά το ήμισυ.